Czy kodeksy są potrzebne?
Zespół zasad i norm określających, jak z moralnego punktu widzenia powinni zachowywać się przedstawiciele danego zawodu zwykło powszechnie nazywać się etyką zawodową. Jej rodowód sięga, jak to wykazałem w poprzednim rozdziale, czasów Platona i Arystotelesa.
Uporządkowany logicznie zestaw takich norm nazywa się kodeksem deontolodicznym danego zawodu. Kodeksy tworzy się przez konkretyzację i uszczegółowienie norm etyki ogólnej, funkcjonującej w danym społeczeństwie, dostosowując ją do specyfiki danego zawodu. Potrzeba tworzenia etyki zawodowej odnosi się przede wszystkim do zawodów wyróżnionych, których przedstawiciele na co dzień mają do czynienia z wartościami szczególnie cenionymi społecznie, takimi jak np. zdrowie i życie, wolność czy kształtowanie osobowości.
Obecnie tworzone są także etyki tych grup zawodowych, których działalność zyskała szersze znaczenie społeczne lub w których kwestia kwalifikacji moralnych człowieka jest co najmniej tak ważna, jak sprawa kwalifikacji zawodowych. Do tego grona należy zaliczyć profesję specjalistów — menedżerów.
Warto sobie zadać pytanie: Czy dodatkowe kodeksy etyki zawodowej są potrzebne? Jeżeli ktoś nie jest człowiekiem uczciwym i przyzwoitym, to żadna etyka zawodowa mu nie pomoże. Warto jednak zwrócić uwagę, że za normami moralności ogólnej stoją sankcje (wyrzuty sumienia, odpowiedzialność przed Bogiem, sądem), etyka zawodowa tak skutecznych sankcji natomiast nie posiada. Dlatego też warto i trzeba konsekwentnie tworzyć kodeksy etyki zawodowej, które będą znakami na drodze naszych zachowań.
Reasumując, „trudno w życiu liczyć na indywidualne sumienie i ludzką wrażliwość. Istnieje w dzisiejszych czasach silna społeczna potrzeba gwarancji zawodowej rzetelności i uczciwości ze strony lekarzy, menedżerów, przedsiębiorców, pracodawców, itp. Etyka zawodowa powinna wypełniać te luki, które istnieją w prawie formalnym. Jest to proces historycznie uzasadniony, gdyż pierwszymi kodyfikowanymi systemami etycznymi, były właśnie takie etyki zawodowe jak lekarska (Hipokrates) czy adwokacka (Cycero). Można więc powiedzieć, że etyka zawodowa istniała przed etyką ogólną i jest jej nieodłącznym uzupełnieniem.”24
Wprowadzanie kodeksów etyki zawodowej niesie ze sobą wiele pozytywnych aspektów:
ułatwia wykonywanie zawodu
wpływa na prestiż profesji
tworzy pozytywny image menedżera i przedsiębiorcy
pomaga w nawiązywaniu kontaktów
przyspiesza podejmowanie decyzji.
Warto dodać, że branżowe kodeksy postępowania etycznego zawierają wskazówki zarówno obyczajowe jak i te dotyczące perfekcjonizmu zawodowego. Kodeks etyczny zakłada bowiem wiele ewentualności pojawiających się w kontaktach pomiędzy uczestnikami obrotu gospodarczego.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.